Que hai detrás da carne que comemos?

Poida que algunha vez baralles a posibilidade de ir en transporte público en lugar de coller o coche, pensando no cambio climático e nos xestos que podes facer para sumar forzas e protexer o planeta. Pero, nalgún momento, mentres escollías a túa comida, expuxécheste elixir un prato diferente polo cambio climático? Preguntácheste que impactos hai detrás da carne que comemos?

A gandaría industrial acelera o cambio climático

Os impactos da gandaría industrial, a carne barata e o seu consumo exacerbado, quedaron relegados a un papel secundario, caracterizado por unha gran falta de información. Mentres todo o mundo ten moi claro que un cambio no transporte é clave fronte ao quecemento, non pasa igual coa carne que comemos. Con todo, as emisións de gases de efecto invernadoiro xeradas pola gandaría industrial son igual ás do transporte global, un 14% en total, cada un dos sectores.

A forma na que producimos os nosos alimentos require dunha gran cantidade de recursos, tanto para a súa produción como para o seu transporte e embalaxe. Para que nos fagamos unha idea a nosa comida percorre unha media de 5.000 quilómetros antes de chegar á nosa mesa. Pois ben, coa produción de carne o gasto de recursos multiplícase por tres. Para un quilo de tenreira necesítanse 15.000 litros de auga, mentres que por exemplo para un quilo de lentellas fan falta 5.000 litros.

A gandaría industrial multiplica o uso de terra, auga e enerxía para producir carne

Lemos e escoitamos noticias sobre a deforestación do Amazonas. Os pulmóns da Terra morren, pensamos. Pola cabeza pásansenos innumerables motivos e moitos dos culpables desta destrución, e, aínda así, talvez non temos clara unha das causas principais: o 70% da súa deforestación débese ao monocultivo de grandes extensións de soia e millo; noutras palabras, penso para o gando.

A deforestación de vastas extensións de selva e bosque implica un aceleramento do quecemento global, a perda de especies de flora e fauna, de ecosistemas, pero tamén implica o desprazamento forzado das comunidades locais que alí habitan, así como a privación dos seus medios de vida. Cada ano 9.000 familias ven obrigadas a abandonar o seu fogar en Paraguaipor mor da expansión da soia para penso animal. Trátase dun problema global que temos que abordar desde diferentes frontes. O noso día a día, coa redución do consumo de carne é un desas frontes, pero tamén o é reivindicar políticas a través de colectivos e movementos sociais que loitan por un consumo xusto e responsable.

En España, desde hai anos está a xerarse unha burbulla na produción de porcino

Na actualidade somos o terceiro exportador mundial de carne de porco, só por detrás de EEUU e China. Esta febre comercial está a dar lugar á proliferación de macro-explotacións en multitude de pequenos municipios rurais, onde a industria porcina preséntase como a solución aos problemas económicos e de despoboamento. A realidade é que a industria do porcino está en mans de grandes empresas que controlan o penso, os animais e os estándares de produción, mentres que os gandeiros e gandeiras teñen un papel totalmente marxinal. Os plans de expansión da industria porcina atopáronse coa forte oposición da cidadanía, decenas de plataformas veciñais están a mobilizarse, parando a construción de macrogranxas, gañando batallas.

A produción industrial, con miles de porcos amoreados en naves, é incompatible coa gandaría familiar a pequena escala. Os datos así o mostran: entre 1999 e 2013 desapareceron 128.000 granxas familiares en España, o 71% do total. Os veciños e veciñas non só ven que non aumenta o número de empregos, senón que ven afectados pola contaminación de auga e chan que xeran estas explotacións. Sen ir máis lonxe, en Cataluña 142 municipios teñen problemas coa auga potable debido á contaminación causada polos xurros, os excrementos dos porcos.

A todo isto, súmase o benestar animal, mellor dito o malestar animal. Estas naves son como campos de concentración para o gando. E é que o 87,3% dos porcos están encerrados en naves con chans total ou parcialmente enrexados e nunca verán a luz do sol.

Menos e mellor carne

A gandaría industrial provoca unha infinidade de impactos que poden evitarse. Existe unha gandaría respectuosa cos ecosistemas e xusta coas persoas. Non é necesario deixar para comer carne para impedir as súas consecuencias, pero si que é indispensable reducir o seu consumo e optar por carne de calidade, producida a partir de criterios éticos. Si queremos transformar o noso presente e avanzar cara a un futuro onde a nosa alimentación non encerre custos ocultos e endebede a vida de todo o planeta, necesitamos menos e mellor carne.