Chegamos ao xulgado, a onde queríamos. O 29 de xaneiro de 2015 celebrouse o primeiro xuízo, no Xulgado do Contencioso nº 1 de Vigo, contra o departamento de Benestar Social do Concello de Vigo por mor das Axudas de Emerxencia Social (AEM). Bea, compañeira da ODS-Coia, demandou ao Concello da cidade pola denegación de dúas AEM. Trátase da primeira demanda dunha cidadá en relación coas AEM, pero non será a última: o 18 de febreiro volveremos de novo ao xulgado polo mesmo motivo, a darlle folgos e apoio a outra compañeira que defenderá os seus dereitos perante un tribunal.
Estamos satisfeitas por que o xoves 29 chegamos a onde queriamos. Levabamos meses de moito traballo que posibilitou este primeiro xuízo: petición colectiva para que fixeran públicas as bases, accións de rúa, información persoal e colectiva sobre requisitos de acceso ás AEM, esixencia de copia selada da entrega, denuncia dos atrancos diante do Valedor do Pobo e Valedor Cidadá, xuntanzas con responsables municipais…
O DEPARTAMENTO DE BENESTAR SOCIAL, ONDE O PROCEDEMENTO ADMINISTRATIVO NON É PRIORITARIO
Tanto o avogado do Concello como a propia traballadora social do departamento que asistiu en calidade de testemuña, recoñeceron sen o máis mínimo rubor que no departamento de Benestar Social do Concello de Vigo o procedemento administrativo non é considerado prioritario. Implicitamente revelan a existencia dunha administración paralela, un limbo legal no que as canles de relación habituais entre cidadanía e administración local desaparecen, non teñen cabida, substituídas por normas non escritas.
A declaración da traballadora social municipal é reveladora neste senso. Recoñece que bastante fai o Concello: “hacen lo que pueden con lo desbordadas que están”. Malia quedares moi lonxe das contías máximas que fixan as bases, eles deciden que a AEM concedida á compañeira ao 50% será a derradeira, porque “ya se le ha ayudado demasiado”.
No xuízo afloraron máis irregularidades á hora de xestionar os expedientes. Por exemplo, a testemuña relata que ante a acumulación das moitas solicitudes da compañeira da ODS, a resposta foi xuntalas todas e resolver as que puidera cos medios cos que contaba. A funcionaria expuxo ante o tribunal que o problema de fondo estaba en permitir que sexa a cidadanía quen poida iniciar a solicitude destas axudas, xa que provoca un aluvión de solicitudes, ademais de privar ás profesionais da súa principal arma de intervención.
Pensamos que é moi grave – pero moi esclarecedor- escoitar a unha funcionaria pública dicir diante dun tribunal de xustiza que os criterios da Comisión que resolve as AEM está por riba do criterio e valoración das profesionais: se chegan 1000 solicitudes e tan só hai cartos para 500, concédense 500 por indicación da Comisión.
Pola súa banda, o letrado do Concello defendeu o proceder do seu defendido con argumentos semellantes. Recoñece que os expedientes administrativos son “peculiares” e pouco rigorosos; iso si, sempre en suposto beneficio para as persoas, co obxectivo de axilizar os prazos.
No xuízo quedou de manifesto (testemuñas e letrado) que existen normas non escritas, requisitos e circunstancias impiden/restrinxen o acceso ás AEM, que non recollen as bases reguladoras.
DÁDIVAS PARA ACALARNOS?
O Concello de Vigo non quere recoñecer que a laxitude no procedemento (ademais dunha clara infracción da normativa legal), supón unha desprotección para as solicitantes que fican indefensas sen saber a que se ateren.
A administración municipal deféndese dicindo que esta falta de rigor responde á necesidade de seren máis efectivos á hora de resolver as solicitudes, xa que, como dicía o avogado do Concello, “o importante é que os nenos coman”. Porén, a realidade é ben distinta: a laxitude do procedemento nin consegue axilizar as axudas, nin acurta os trámites do procedemento. Polo tanto, os pais sen solucións e os fillos sen comer.
A traballadora social recoñece que os tempos de espera son moi elevados, que as resolucións demóranse varios meses e que moitas axudas nin sequera chegan a ser resoltas.
En definitivas contas, o xuízo serviu para evidenciar perante un tribunal de xustiza que o funcionamento dos Servizos Sociais do Concello é arbitrario, algo que nin a parte demandada discute. Pero baixo os argumentos legais e administrativos, latexa un problema estrutural que dende a ODS levamos tempo a denunciar: o xeito de entender as prestacións sociais non como un dereito senón como unha dádiva, unha esmola que xenerosamente conceden o técnico ou o político correspondentes. Algo que agradecer e non esixir.
Agardamos unha resolución favorable vendo como se desenvolveu a vista, pero por riba de todo polas razóns que levamos meses poñendo enriba da mesa. Visto para sentenza.
PRENSA ODS COIA
Noticias de última hora en Vigo. Te contamos todo lo que sucede en nuestra ciudad. Desde los sucesos más relevantes hasta artículos de opinión y de interés.