Publicado por 
Unha das características diferenciais das eleccións que, en novembro de 2016, converteron a Donald Trump no presidente dos Estados Unidos de América é que os principais xornais deste país abandonaron a súa habitual imparcialidade para situarse en contra do que sería o gañador dos comicios. Partindo deste contexto os investigadores da Universidade de Vigo Xosé Rúas e Andrés Mazaira analizaron, xunto á docente da USC Ana Isabel Rodríguez, o impacto dos editoriais por dúas das cabeceiras de referencia, o New York Times e o Washington Post, así como os artigos de opinión políticos de dous medios dixitais, The Huffington Post e Poliltico.com, para constatar que “a opinión política expresada polos medios resulta escasamente relevante en termos de alcance e impacto na rede”.
Os resultados deste estudo foron recollidos nun artigo publicado recentemente na revista especializada en comunicación Icono14 e parten da análise de 162 editoriais e artigos de opinión publicados nos espazos dixitais e nas redes sociais de catro cabeceiras “que entendemos suficientemente significativas pola súa difusión” e que na campaña “manifestaron claramente o seu apoio á candidatura de Hillary Clinton e o seu rexeitamento a Donald Trump”, lembran os autores deste estudo. “O propio perfil de Donald Trump e o seu uso de Twitter o que fixo foi poñer de manifesto esa loita entre aspas entre novos medios e medios tradicionais”, sinala Rúas, quen recoñece que a repercusión nas redes sociais da opinión política xerada por estas cabeceiras “era mínima, mesmo nos picos en teoría de máximo interese informativo”, tanto no caso dos medios tradicionais como dos dixitais. “Digamos que isto cuestiona un pouco o protagonismo e a relevancia dos medios na campaña electoral”, engade este profesor da Facultade de Ciencias Sociais e da Comunicación, mentres que Mazaira, profesor do Departamento de Organización de Empresas e Márketing da Universidade, pon de relevo como este estudo “mostra a escasa presencia e dimensión da opinión política dos medios na rede”.
O impacto a través das reaccións nas redes
A análise abrangueu os sete dias anteriores e posteriores á votación xunto coa semana posterior á toma de posesión de Trump en xaneiro e centrouse nos editoriais, no caso dos medios tradicionais e, ante a ausencia destes, en artigos de opinión publicados polos editores a título individual nos dous dixitais seleccionados, para constatar, en ambos casos, ese baixo impacto da opinión política rede, a través da medición do número de reaccións provocadas polos seus contidos en Facebook e Twitter.
Este impacto, sinalan, “atopase fundamentalmente condicionado pola estratexia que fixan os medios para súa publicación”, así como polo número de seguidores dos distintos perfís. Deste xeito, a aposta do New York Times de difundir os editoriais tamén a través das súas contas principais permitiu que o número de veces que estes contidos eran compartidos fose superior ao Washington Post, que só os difundía a través das contas da súa sección de opinión, o que “provoca que as reaccións xeradas nas redes sociais sexan case invisibles”, sinalan. De feito, o editorial analizado con máis reaccións só consegue 112 retuits, mentres que o caso do New York Times, o editorial con maior difusión foi compartido 12.916 veces en Facebook tras ser publicado por unha conta con case 13 millóns de seguidores.
Por outra banda, o estudo comprendeu tamén o debate xerado por estes editoriais a través dos comentarios en redes sociais, para atopar que só 16 dos 162 artigos analizados destes catro medios superaban os 1000 comentarios e que só dous editorais do Washington Post acumulaban máis de 2000. Por outra banda, o seguimento abrangueu tamén a análise dos “espazos gañados” por estes contidos a través da súa redifusión en webs alleas ás do propio medio, para atopar que tres dos editoriais de New York Times podían atoparse en máis de 65 espazos, mentres que os contidos máis redifundidos dos outros tres medios acumulaban entre 30 e 50 referencias en espazos alleos na rede.
Falta de estratexia
“Realmente, a transformación dixital ten revolucionado todos os ámbitos sociais e económicos e tamén ten modificado substancialmente a acción política, onde internet xoga un papel moi relevante, especialmente en determinados públicos”, engade Mazaira, profesor da Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo do campus de Ourense, quen nese senso incide na necesidade de “superar a inercia de trasladar o que pasaba nos vellos medios á rede e construír novos relatos dixitais con novos e diferentes contidos” ou accións focalizadas públicos específicos. Nese senso, outro dos propósitos deste estudo era precisamente avaliar “se existen diferentes estratexias” de enfoque e contido entre os espazos dixitais das cabeceiras tradicionais e os novos medios”, para constatar que os “medios nativos dixitiais non ameazan o liderados dos medios tradicionais na rede”, pero tamén que ambos “trasladaban os mesmos esquemas”, como engade Rúas, quen nese senso apunta á que a toma de posición destas cabeceiras contra Trump, con artigos “moi críticos moi de ataque directo”, puido mesmo chegar a “ser contraproducente”, ao facer estes contidos “predicibles” para uns “votantes cada vez máis informados”.
Noticias de última hora en Vigo. Te contamos todo lo que sucede en nuestra ciudad. Desde los sucesos más relevantes hasta artículos de opinión y de interés.
